Inspiracje

Zmiany wpisane są w życie osobiste i zawodowe, nie każdy jednak jest na nie gotowy. Na jedne wpływu nie mamy, inne inicjujemy sami, świadomie projektując przyszłość. O co warto zadbać w procesie zmiany? Jak zadbać o siebie i swoje poczucie bezpieczeństwa?

Zmiana, to wyzwanie, które może kojarzyć się z kryzysem. W języku chińskim słowo kryzys opisują dwa symbole: symbol zagrożenia oraz symbol szansy. Po naszej stronie jest decyzja, czy zmianę będziemy postrzegać jako zagrożenie utraty tego, co mamy, czy też spojrzymy na nią, jak na szansę na nowe, lepsze jutro.

Jak zagrożenie zamienić na szansę?

Zapewne łatwiej jest funkcjonować w zmianie, do której przygotowaliśmy się, niż w tej, która nas zaskoczyła.

Według Transteoretycznego Modelu Zmiany, który w 1982 roku został opracowany przez psychologów Jamesa Prochaska i Carlo DiClemente, zmiana jest kilkuetapowym procesem. Przez etapy tego procesu możemy przechodzić kilka razy, zanim wcielimy ją w życie. Kluczową rolę w procesie zmiany odgrywa motywacja i przygotowanie do zmiany. Intencją autorów modelu było odkrycie, w jaki sposób można nakłonić ludzi do zmiany zachowań, szczególnie tych uzależniających. Mechanizmy tego modelu mają również zastosowanie w zmianie zachowań na drodze do szeroko pojętej zmiany.

Jeśli zatem założyć, że jesteśmy uzależnieni od tego, co stałe (np. stanowisko, miejsce pracy, miejsce zamieszkania, praca stacjonarna, styl życia), warto podejść do pracy z modelem niezależnie od źródła zmiany.

Poniżej zamieszczam graf (ujęcie kołowe) i opis Transteoretycznego Modelu Zmiany (opracowanie własne).

1. Prekontemplacja – mam problem, nie myślę o zmianie. Na tym wstępnym etapie odczuwa się problem, lecz nie myśli się o zmianie, jako metodzie, która wpłynie na rozwiązanie problemu.
2. Kontemplacja – mam problem, myślę o zmianie, odrzucam zmianę. Na tym etapie zaczyna się myślenie o problemie w powiązaniu z myśleniem o zmianie rozwiązującej problem, przy jednoczesnym odrzucaniu bądź odraczaniu jej wdrażania w życie.
3. Przygotowanie – mam problem, myślę o zmianie, przygotowuję się. Na tym etapie zaczyna się myślenie o planowaniu. Jeśli zaangażujemy się w przygotowanie planu działania, mamy szansę przejść do kolejnego etapu. Jeśli plan wzbudzi w nas niepokój, może to spowodować cofnięcie się do etapu kontemplacji, dlatego warto też rozważyć wsparcie zewnętrzne.
4. Działanie – mam problem, mam plan zmiany i działam. Na tym etapie zaczyna się praca nad zmianą. Warto na zmianę dać sobie czas i zaplanować to, gdyż samo działanie nie gwarantuje utrzymania zmiany, to jest proces. Tym bardziej warto rozważyć wsparcie specjalisty.
5. Utrzymanie – nowa droga, działam zgodnie z zaplanowaną zmianą. Na tym etapie pracuje się nad wzmocnieniem zmiany, przeciwdziałając zniechęceniu w przypadku trudnych sytuacji oraz doceniając efekty prowadzanych zmian. Wsparcie specjalisty może pomóc w początkowej fazie utrzymania zmiany.

Jak zatem odnaleźć się w zmianie, która nas zaskoczyła? Jak pracować ze zmianą inicjowaną przez siebie? Skorzystaj z opisu pięciu etapów Transteoretycznego Modelu Zmiany. Poniżej znajdziesz propozycję rozpisaną w trzech krokach. 

Krok 1. Pomyśl o zmianie, w jakiej jesteś i sprawdź: Na jakim etapie zmiany jesteś? Jak reagujesz na tę zmianę? Jaka informacja kryje się pod Twoją reakcją na zmianę?

Krok 2. Po określeniu, na jakim etapie zmiany jesteś, potwierdź: Jaką masz gotowość do zmiany? Jaka motywacja za tym stoi? Jakie pojawiają się myśli związane ze zmianą? Jakiego wsparcia zewnętrznego potrzebujesz?

Krok 3. Po określeniu etapu, na jakim jesteś, gotowości do zmiany i motywacji, zaplanuj: Jaki będzie kolejny krok, który przybliży Cię do przygotowania do działania? Zastanów się też nad wsparciem specjalistów, dzięki którym nie będziesz w tym sama / sam i którzy będą Cię wzmacniać w tym procesie.

Jak wspierać siebie w zmianie?

Po pierwsze, życzliwość. Bądź dla siebie życzliwa/y i czuła/y. Na zmianę potrzeba czasu... raz zrobisz krok do przodu, potem mogą się zdarzyć dwa do tyłu.

Po drugie, uważność. Bądź uważna/y na swoje myśli, emocje, postępy i zatrzymania, jak i na to, co zauważają Twoi bliscy, współpracownicy. Co te informacje dla Ciebie oznaczają? Jak te informacje mają się do zmiany, w jakiej jesteś? Co Ci podpowiada Twoje doświadczenie?  Na co zwraca uwagę Twoja intuicja? Co na to Twoje serce?

Po trzecie, świadomość. Wyciągaj wnioski z szeroko pojętej uważności, o której pisałam powyżej. Zastanów się, co tak naprawdę jest dla Ciebie ważne teraz i co może Cię do tego przybliżyć? Kto Cię może wspierać? Jakimi zasobami dysponujesz, a jakie zasoby są potrzebne w procesie zmiany? Jakie książki mogą rozwijać Twoją świadomość?

Po czwarte, potencjał. Odkrycie własnego potencjału może Cię wesprzeć we wzmacnianiu tego, co w Tobie naturalne. Wszystko po to, by zrozumieć, co jest dla Ciebie ważne, jaki potencjał będzie Cię wspierał w zmianie oraz w jakim kierunku podążać, by poczuć się jak ryba w wodzie, zamiast jak ryba na drzewie. Badanie rozwojowe, które wesprze Cię w odkrywaniu potencjału znajdziesz na stronie akademia.arsfutura.pl/badania-rozwojowe-fris

Po piąte, wsparcie. W zmianie perspektywy patrzenia na daną sytuację, może Cię wspierać ktoś z zewnątrz, jak i możesz wspierać sama / sam siebie. Wsparcie zewnętrzne możesz otrzymać od bliskich, współpracownika. Warto postawić też na specjalistę takiego, jak coach, trener, mentor, psycholog. Wsparcie wewnętrzne może dać Ci autorefleksja, którą można pogłębić korzystając z dostępnych narzędzi takich, jak karty z obrazami, pytaniami jak i muzyka. Losowe wybranie muzyki, obrazu bądź pytania, którego sama / sam sobie być może nie zadasz, zachęca do zastanowienia się: co dany obraz / pytanie wnosi do mojego tematu? Jakie emocje wywołuje muzyka? Na co mam zwrócić uwagę? Co jeszcze jest kluczowe w zmianie? Narzędzia do losowania pytań, obrazów wraz z instrukcją obsługi oraz muzyką, są dostępne od wielu lat na naszej stronie arsfutura.pl/inspiracje

 
Myślisz o zmianie? Jesteś w procesie zmiany? Służymy wsparciem poprzez coaching i mentoring. Link do gotowych pakietów Akademii Ars Futura znajdziesz tutaj

Masz pytania? Poszukujesz dedykowanych programów dla siebie, liderów i zespołów? Skontaktuj się z nami!

Dziękuję, że czytasz to, co piszę, niech służy.

 
Zapraszam do kontaktu!

Małgorzata Omilian - Professional Certified Coach (PCC ICF), trenerka FRIS®, konsultantka MindSonar®, autorka idei i modelu SERCE™ w biznesie, trenerka kompetencji przywódczych, zespołowych i zawodowych, praktyk zarządzania sprzedażą.