Inspiracje
karty coachingowe online, karty coachingowe pytania Model SERCE™, obrazy i słowa, muzyka Model SERCE™, artykuły rozwoju zawodowego, artykuły rozwoju osobistego
Relacje zawodowe
Jak budować relacje, kiedy tyle nas różni?
Małgorzata Omilian
Z budowaniem relacji jest jak ze stawianiem domu – najpierw trzeba zbudować fundament. Co jest fundamentem w relacjach zawodowych? Jak zbudować fundament relacji?
Relacja to związek między ludźmi lub grupami społecznymi (SJP, PWN). Psychologia definiuje relacje jako sposób wyrażania uczuć, potrzeb, postaw itp. między uczestnikami relacji. Na jakość tych relacji wpływają zarówno emocje, chęci, okoliczności, temperament, styl poznawczy, osobowość czy też nasze JA społeczne. Dużo zmiennych...
Jeśli chcesz budować relacje zawodowe - zawodowo, warto zacząć od siebie po to, by uświadomić sobie własną postawę i jej źródło, zanim zaangażuje się innych uczestników (zespół, współpracowników i kontrahentów) do współtworzenia solidnego fundamentu współdziałania.
Jak zatem zbudować fundament pozytywnych relacji?
Poznaj pięć etapów, które wybrałam jako wstęp do budowania pozytywnych i autentycznych relacji.
Etap 1 – Rodzaj relacji
To w jaki sposób klasyfikujemy relacje, ma wpływ na energię jaką angażujemy w ich budowanie. Chcesz sprawdzić, jak jest z Twoim zaangażowaniem w relacje?
- Pomyśl teraz o relacji zawodowej, w którą obecnie angażujesz się
- Określ w skali od 1 do 10 (1-minimum, 10-maksimum) na ile angażujesz się teraz
- Sprawdź, jakiego rodzaju jest to relacja wg pytań umieszczonych na slajdzie:
Po analizie z pkt. 3 określ, w skali od 1 do 10 (1-minimum, 10-maksimum), ile energii chcesz angażować w tę relację?
Jakie wyciągasz wnioski z analizy - Etap 1?
Etap 2 – Złoty krąg relacji
Idąc za koncepcją Złotego Kręgu, którą zbudował Simon Sinek, proponuję, aby każdą relację przeanalizować pod kątem „Klarownego DLACZEGO”, „Zdyscyplinowanego JAK” oraz „Spójnego CO”. Wszystko po to, by osiągnąć równowagę w budowaniu relacji pomiędzy tym, co dla mnie ważne a tym jak działam i jakie rezultaty chcę osiągnąć.
Pomyśl teraz jeszcze raz o relacji zawodowej, którą analizowałaś/eś w Etapie 1 i sprawdź:
- Dlaczego jestem w tej relacji? – to obszar naszych przekonań
- Jak chcę działać na rzecz tej relacji? – to urzeczywistnienie naszych przekonań
- Co chcę zdziałać w tej relacji? - to rezultaty naszych działań
Po analizie Złoty krąg relacji określ, w skali od 1 do 10 (1-minimum, 10-maksimum), ile teraz energii chcesz angażować w tę relację?
Jakie wyciągasz wnioski z analizy - Etap 2?
Etap 3 – Umiejętności społeczne
Temat umiejętności społecznych w kontekście budowania relacji ma ścisły związek z naszym społecznym JA, którego struktura ma wpływ na budowanie relacji interpersonalnych. Na tym etapie zapraszam do sprawdzenia, jak jest i jak chcesz, żeby było oraz jakie umiejętności społeczne chcesz rozwijać, by osiągnąć swój cel.
Pomyśl teraz jeszcze raz o relacji zawodowej, którą analizowałaś/eś w Etapie 1 i 2 i sprawdź do jakiej postawy w relacji jest Ci bliżej:
- JA otwarte – zazwyczaj dążę do poszukiwania kontaktu, wspólnych celów, mam pozytywne nastawienie
- JA zamknięte – zazwyczaj dążę do unikania kontaktu, jestem nieufna/y, mam podejrzliwe nastawienie
- JA atakujące – zazwyczaj dążę do obrony, obawiam się najgorszego, mam negatywne nastawienie
Na ile ta postawa Cię wspiera teraz?
Możesz pracować nad zmianą dążenia swojego JA wzmacniając kierunek pozytywny, wymaga to jednak rozwoju nowych umiejętności społecznych, jak np.:
- Pozytywne myślenie: skupianie uwagi na tym, co jest teraz i jest wspierające (zamiast na analizowaniu przeszłości i tego, co będzie), docenianie najmniejszych pozytywnych wydarzeń – o docenianiu możesz przeczytać w artykule Jak doceniać siebie i po co?
- Umiejętność komunikacji: to aktywne słuchanie i zadawanie pytań, chęć zrozumienia drugiego człowieka, udzielanie informacji zwrotnej, skupianie się na temacie zamiast ocenie człowieka, stosowanie komunikatu JA – o 5 kluczach w komunikacji przeczytasz w artykule Jak efektywnie komunikować się?
- Budowanie zaufania: umiejętność rozmowy i budowanie relacji w oparciu o prawdziwe intencje, umiejętności, informacje, ustalenia przy jednoczesnym dawaniu przestrzeni innym do działania w oparciu o zasadę zaufania
- Postawa asertywna: wyrażanie swojej opinii, stanowiska, zdania w formie prośby lub odmowy w sposób bezpośredni i uczciwy, z poszanowaniem siebie i innych, wyrażając postawę względem siebie i innych: Ja jestem OK i Ty jesteś OK
- Motywacja: umiejętność stwarzania warunków napędzających do działania, wzbudzonych poprzez procesy psychiczne i fizjologiczne prowadzące do zachowania, które wspiera osiąganie określonego efektu, celu, zadania
- Świadomość emocji: rozpoznawanie, nazywanie i rozmawianie o emocjach po to, by uznać prawo do ich odczuwania, zrozumienia, co dana emocja manifestuje po to, by ustalić co jest np. wspierające na drodze do budowania relacji
- Poszanowanie różnic: szanowanie odmiennych wartości, opinii, doświadczenia, postawy, zachowania, kultury, tradycji, wyznania, rasy, płci, orientacji seksualnej, itp. przy jednoczesnym szacunku do własnych
Jakie umiejętności chcesz rozwijać, by wzmacniać fundament pozytywnych relacji?
Etap 4 – Zasada wzajemności
Od wdzięczności do wzajemności tylko jeden krok! O wdzięczności w biznesie pisałam w artykule Jak budować kulturę wdzięczności i o nią dbać? Na tym etapie zachęcam do zwrócenia uwagi na zasadę wzajemności jako element sukcesu w budowaniu fundamentu relacji.
Polecam koncepcję Adama Granta, psychologa pracy i organizacji, który na podstawie wieloletnich badań, w swoje książce Dawaj i Bierz wyróżnia trzy postawy mające wpływ na szeroko pojęty sukces podkreślając, że ludzie różnią się od siebie preferencjami wzajemności, nazywając ich wprost Dawcami i Biorcami. Warto zaznaczyć, że te preferencje wzajemności nie dotyczą kwestii finansowych tylko podejścia i traktowania innych ludzi - dlatego moim zdaniem doskonale wpisują sie w budowanie relacji.
Autor koncepcji zwrócił też uwagę na fakt, że w świecie zawodowym mało kto zachowuje się jak typowy dawca lub biorca – stąd pojawia się trzecia postawa – Rewanżysta.
Co te trzy postawy oznaczają w budowaniu relacji?
- Postawa Dawcy - więcej dajesz od siebie, niż oczekujesz w zamian, skupiasz się bardziej na innych, analizując ich potrzeby – ta postawa oznacza, że Twoje powodzenie rozciąga się na innych
- Postawa Biorcy - więcej oczekujesz od innych, niż dajesz od siebie, rywalizujesz i stawiasz swój interes nad interesem innych – ta postawa oznacza, że Twoje powodzenie równa się z przegraną innych
- Postawa Rewanżysty – ja to nazywam postawą wzajemności – dajesz i bierzesz zachowując równowagę z dbałością o wzajemne interesy - ta postawa oznacza, że Twoje powodzenie równa się z powodzeniem innych
Jak sądzisz, w jaki sposób wyżej opisane postawy wspierają budowanie relacji?
Pomyśl teraz jeszcze raz o relacji zawodowej, którą analizowałaś/eś w Etapie 1,2 i 3 i sprawdź do jakiej postawy w relacji jest Ci najbliżej? Jakie wyciągasz z tego wnioski?
Etap 5 – Uznanie różnorodności
Jesteśmy różni, to fakt. Psychologowie posługują się wręcz pojęciem indywidualności, różnic indywidualnych, co tylko podkreśla, że każdy z nas jest niepowtarzalny.
„Nie istnieje taka cecha fizyczna, forma zachowania ani właściwość psychiczna, pod względem której ludzie nie różnili by się między sobą.”
J. Strelau
Skoro wiadomo, że jesteśmy różni, warto poznać i zrozumieć różnice nie tylko po to, by uzupełniać się w działaniach – ale również po to, by wzmocnić fundament komunikacji poprzez zrozumienie różnorodnych potrzeb wyrażanych różnorodnym językiem.
Pracując nad wzmacnianiem relacji czy też komunikacją interpersonalną indywidualnie bądź z grupą w ramach budowania efektywnych zespołów, jednym z narzędzi, które w przystępny sposób otwiera na różnorodność jest badanie FRIS® Style Myślenia.
FRIS® to akronim od 4 perspektyw poznawczych*, tj. Fakty, Relacje, Idee, Struktury. Każda z perspektyw przedstawia jakim informacjom nadajesz największe znaczenie a to przekłada się rónież na sposób komunikacji. I tak:
- Perspektywa Faktów – to umiejętność koncentracji na związku przyczynowo-skutkowym – sposób komunikacji konkretny i rzeczowy
- Perspektywa Relacji – to umiejętność koncentracji na tym, co łączy osoby i zdarzenia - sposób komunikacji osobisty, oparty na odczuciach
- Perspektywa Idei – to umiejętność wychodzenia poza ramy i poszukiwanie alternatyw i nowych zależności – sposób komunikacji swobodny i wieloznaczeniowy
- Perspektywa Struktur – to umiejętność koncentracji na istocie problemu – sposób komunikacji szczegółowy i wielokryteriowy
*Opracowano na podstawie metodologii FRIS® (www.fris.pl)
Powyższy opis, to wersja poglądowa, którą zastosowałam po to, aby uwypuklić podstawowe różnice. Na styl komunikacji mogą wpływać predyspozycje opisane przez jedną, dwie bądź trzy z perspektyw poznawczych opisanych przez FRIS® - w zależności od wyniku badania.
Wypracowany styl komunikacji, który ma wpływ na budowanie relacji opisany jest przez najbardziej aktywne perspektywy FRIS® w badaniu.
Naturalny styl komunikacji objawia się w nagłej, nieznanej sytuacji i opisuje go dominująca perspektywa FRIS® w badaniu.
Jakie korzyści płyną ze znajomości stylu myślenia i działania FRIS®?
Poznając swój styl myślenia i działania możesz lepiej zrozumieć siebie oraz inne style. Pracując zespołowo dodatkowo poznajesz style współpracowników.
Zrozumienie różnic i stojących za tym intencji to pierwszy krok do uznania różnorodności.
Dzięki analizie FRIS® popartej badaniem, masz szansę przekonać się:
- Co stanowi o podobieństwach i różnicach pomiędzy stylami myślenia i działania i jak to wpływa na język komunikacji?
- Jaka motywacja i potencjał stoi za danym stylem myślenia i działania oraz jaki to ma wpływ na komunikację?
- O co zadbać w komunikacji pomiędzy różnymi stylami myślenia i działania?
Znam 5 etapów budowania relacji i co dalej?
Jeśli chcesz pogłębić temat budowania relacji zawodowych, by budować je zawodowo - zapraszam na indywidualne sesje coachingowo-mentoringowe realizowane w ramach Akademii Ars Futura:
- Komunikacja i budowanie relacji – pakiet 3 sesji (na start)
- Komunikacja i budowanie relacji – pakiet 6 sesji (optymalny)
Chcesz poznać swój sposób komunikacji i budowania relacji z innymi osobami oraz zrozumieć różnorodne style myślenia i działania – zapraszam na badanie FRIS® Style Myślenia
Chcesz budować kulturę efektywnej komunikacji w zespole? Stoisz przed procesem zmian, integrowania zespołów i (od)budowania i wzmacniania relacji w zespole jak i we współpracy z klientami?
Zapraszam do skorzystania z programu treningu i coachingu zespołowego i grupowego oraz innych metod, które proponujemy w ramach Pakietu Komunikacja i budowanie relacji, który każdorazowo dopasowujemy do potrzeby firmy i jej pracowników. Skontaktuj się z nami!
Dziękuję, że czytasz to, co piszę, niech służy.
Zapraszam do kontaktu!
Małgorzata Omilian - Professional Certified Coach (PCC ICF), trenerka FRIS®, Heros Navigares® - Podróż Bohatera®, konsultantka MindSonar®, autorka idei i modelu SERCE™ w biznesie, trenerka kompetencji przywódczych, zespołowych i zawodowych, praktyk zarządzania sprzedażą i procesami miękkiego HR.